Λεξικό όλων των format βίντεο

Σε αντίθεση με τη φωτογραφία, όπου υπάρχουν τρία το πολύ τέσσερα formats, στον κόσμο του video συναντάμε ένα μεγάλο αριθμό από formats.
Ορισμένα από αυτά δημιουργήθηκαν για να καλύψουν ορισμένες ανάγκες, ενώ ορισμένα για λόγους ανταγωνσιμού.

Σε αυτό το post θα επιχειρίσουμε να συγκεντρώσουμε όλα τα formats για video, μαζί με μια συντομη περιγραφή για το καθένα. Αρχιζω πρώτος:

A.V.I (Audio Video Interleave): Format video που καθιερώθηκε από τη microsoft, και αποτέλεσε για πολλά χρόνια το μοναδικό στα PC. Παρόλα αυτά, το avi δεν είναι ένα συγκεκρίμενο format, αλλά ένας container διαφόρων formats. Ένα αρχείο avi μπορεί να συμπιετσεί με διάφορούς "συμπιεστές" (codecs), που καθένας από αυτούς δίνει διαφορετική ποιότητα. Οι σημαντικότεροι είναι:
-MJPEG (motion JPEG): Σε αυτόν τον codec το video είναι αλληλουχίια JPEG εικόνων, ενώ ο ήχος είναι ασυμπίεστος. Χρησιμοποείται στο video capturing (μικρές απαιτήσεις σε CPU) και video που πρόκειται να περάσουν από μεγάλη επεξεργασία. Υψηλή ποιότητα, ευκολή επεξεργασία, λογικό μεγεθος αρχείου.
-DV-AVI: Χρησιμοποιείται κυρίως στις ψηφιακές κάμερες με κασσέτα. Το βίντεο και ο ήχος είναι ελάχιστα συμπιεσμένος. Στον type1 το βίντεο και ο ήχος είναι στο ίδιο αρχειο, ενώ στον type2 ο ήχος είναι σε διαφορετικό αρχείο. Η ποιότητα που δίνει είναι αρκετά υψηλή, ενώ απαιτούνται 13GB για κάθε ώρα βίντεο. Αν θέλετε να μεταφέρετε βίντεο από τη κάμερα σας στο PC και αντίστροφα χωρίς απώλειες, πρεπει να εργαστείτε με αυτό το format
-Ασιμπίεστο (uncompessed) AVI: Σε αυτόν τον codec, τόσο το video όσο και ο ήχος είναι εντελώς ασυμπίεστα (το βίντεο είναι αλληλουχία BMP εικόνων, και ο ήχός σε μορφή wave). Απαιτεί τεράστιο χώρο (1GB Για κάθε λεπτό!) και πολύ γρήγορο σκληρό για να μην υπάρχει απώλεια frames στο capture. Δεν προτείνεται για καμια χρήση. Αυτός ο codec είναι "υπέυθυνος" για το γεγονός ότι οι περισσότεροι χρήστες πιστεύουν τι όλα τα AVI είναι ασυμπίεστα.
-Indeo Video. Codec που στοχευει στο ελάχιστο δυνατό μέγεθος αρχείου, υποβαθμίζοντας όμως σημαντικά την ποιότητα. Σε παλιότερες εποχές (1995) ήταν ο μοναδικός τρόπος να μεταφερθει video μέσω του Internet, όμως, τωρα ποιά δεν χρησιμοποιείται κάπου.

MPEG (Motion Pictures Expert Group): Ίσως η πρώτη σημαντική προσπάθεια στο χώρο των PC για ένα format που θα προσφέρει ποιότικό βίντεο. Διαθέτοντας πιο "εξυπνες" μεθόδους συμπίεσης, αυτό το format προσφερε μεγαλύτερη ποιότητα σε λιγότερο χώρο από τα codecs του AVI. Αντικατασταθηκε από το MPEG2, ενώ χρησιμοποιείται ακόμη στα VCDs (σε ανάλυση 320x240).

MPEG 2: Η συνέχεια του MPEG που, σε συνδιασμό με το DVD, έφερε το ψηφιακό video σε κάθε σπίτι. Αυτό το format δίνει πολύ υψηλότερη ποιότητα από το αρχικό MPEG. Χρησιμοπιοείται στα SVCD και στα DVD video (720x576). Παρόλα αυτά, έχει αρχίσει να δείχνει την ηλικια του, και αναζητείται αντικαταστάτης. Τα αρχεία αυτής της μορφής έχουν κατάληξη mpg ή mpeg. Όταν πρόκειται για DVD απαντωνται με την κατάλληξη VOB (και σε συνδυασμό με τα αρχεία IFO και BUP είναι σε θέση να προσφέρουν τις λειτουργίες μενού των DVD), ενώ στο SVCD με την κατάλληξη dat

WMV (Windows Media Video - πρωην ASF): Format που αναπτύχθηκε από τη microsoft, και ξεκίνησε την καρίερα από το desktop των Windows, μέσω του Windows Media Player. Είναι ένας από τους υποψήφιος διαδόχους του MPEG2, ενώ η microsoft προσπάθει να το καθιερώσει, προσφέροντας υπηρεσίες μουσικής και δωρεάν προγράμματα. Ήδη έχει καταφέρεινα ξεφύγει από τα Windows, αφού κυκλοφόρησαν embeded συσκευές με υπόστήριξη WMA/WMV. O codec που χρησιμοποιεί λέχει φτάσει αισίως στην έκδοση 9, προσφέροντας υψηλότερη ποιότητα από τα περισσότερα αντιπαλα formats. Ααπτύσσεται ραγδαία στο τομέα του internet, υποσκελίζονατς άλλά formats.

Real Video: Format που αναπτύχθηκε από την Real, κυρίως για διανομή video/ήχου μέσω Internet. Γνώρισε ραγδαία αναπτυξη, η οποία διακόπηκε από φήμες που θέλουν την Real να ενσωματώνει spyware στα προγράμματα που το υποστηρίζουν, αλλά και από την αναπτυξη του WMV.

Apple Quicktime: Το format που χρησιμοπουύνταν από τους υπολογιστες MAC για μεγάλο χρονικο διαστημα. Όμως ξέφυγε από τους MAC, και γνωρίζει μεγάλη αναπτυξη στο τομέα του internet. Τα προγράμματα που τον υποστηρίζονυ (πλην του Quick time player) είναι ελάχιστα σε πλατφόρμα Windows, γι αυτό και δεν χρησιμοποείται από του χρήστς σε άλλον τομέα περαν του Internet

DviX/Xvid: Το "κακό παιδι" των format video. Προσφέρονατς πολύ καλή ποιότητα σε μικρό χώρο χρησιμοποιήθηκε κατα κόρον στην ανταλλαγή ταινιων μέσω P2P, αλλά και στην μεταφορά DVD video σε CD. Πρόσφατο μειονέκτημα του ήταν ότι δεν έπαιζε πουθενα αλλού εκτός από το PC, ενώ μόλις προσφτα έκαναν τη εμφανιση τους DVD players με Dvix support. Παραμένει το μειονέκτημα την μεγάλης επεξ. ισχύς που απαιτείται κατα την κωδικοποίηση. Οι δημιουργοί του έχουν χωριστει σε δυο παρατάξεις, την DviX και την Xvid.

3GPP (3rd Generation Partnership Project): Σχετικά νεο format, που αναπτύχθηκε προσφτατα από συνεργασία των πιο γνωστών εταιριων που κατασκευάζουν 3G κινητά. Σκοπός του format είναι ένα ενιαίο format για ευκολη αναπαραγωγή/ εγγραφή video σε νέας γενιάς κινητά. Η εικόνα είναι συμπιεσμενη σε Η.263, ο ήχος σε AMR, ενώ παρουσιάζει ομοιότητες με το Quicktime. Η πoιότητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συσκευή/ πρόγραμμα που δημιουργεί το αρχείο. Προς το παρον ο αριθμός προγραμμάτων για Windows είναι περιορισμένος, πράγμα που θα αλλλάξει κατα πολύ στο μέλλον (ήδη του τελευταιους μήνες έχουν εμφανιστεί πολλά προγράμματα για αυτό το format)

Matroska
H "απάντηση" της κοινότητας του opensource, οσον αφορα το avi της microsoft και στο mp4 . To matroska (.mkv .mka) ειναι και αυτό container που μπορει να συμπιεστει με διαφορους συμπιεστές(codecs), και χρησιμοποιειται πολύ στα opensource λειτουργικά, όπου η αναπαραγωγη αρχειων avi συχνα δεν υποστηριζεται εξαρχης, λογω πνευματικων διακαιωματων (το matroska αντιθετα εχει αδεια GNU). Εχει πλεονεκτηματα εναντι του avi, όπως το γεγονος ότι βασιζονται στο Extensible Binary Meta Language (EBML), που προσφερει την ευκολη επεκταση του και τη δημιουργια μενου σαν αυτα του DVD. Επισης οι υποτιτλοι ταινιων μπορει να ειναι στο ιδιο αρχειο με το video, ενώ στο avi πρέπει να ειναι σε χωριστο αρχειο

Ogg
Αλλο ένα container από την κοινότητα του opensource. Το ogg μπορει να δεχτει και αυτο πληθώρα συμπιεστών/codecs για ηχο, video και υποτιτλους. Για τον ηχο χρησιμοποιουνται οι FLAC (μη απωλεστικος, δεν χανει ποιότητα), και Speex και vorbis. Για το video ειναι πολλοί και διαφοροι όπως οι theora και oggUVS, ενω για υποτιτλους το Annodex. Οι περισσοτεροι όταν αναφερονται σε ogg, εννουν ενα αρχειο ηχοy που εχει συμπιεστει με τον συμπιεστη(codec) vorbis, και ετσι πολλοί νομιζουν ότι το vorbis ειναι μονο για ηχο. Το ogg vorbis απανταται συχνα σε opensourxe λειτουργικά με την παραπάνω μορφή, ενω παιζει ακομη και σε κινητά

flash video/flv
Ένα format με πολύ μικρή ιστορια, αλλά πολύ μελλον. Αναπτυχθηκε με στοχο τη δημιουργια ενος format που θα μπορει να αναπαραγεται από καποιο player ενσωματωμενο σε ιστιοσελιδα, για την δημιουργια sites με κανονικο video. Χρησιμοποειται κυριως σε sites (πχ youtube) και σπανια αλλου. Ερχεται συνηθως "πακετο" με καποιο ενσωματωμενο στη σελιδα player, που βασιζεται στη γλώσσα flash. Υπάρχουν πολλά προγραμματα για την απομονωση του video από τον player και τη σελιδα. Η ποιότητα του ειναι αρκετα καλή, το παραγοεμνο μεγεθος πολύ μικρο, ενώ η διαθεση του μεσω internet ειναι ευκολη

mpeg4/mp4
Το format που για αλλου ξεκινησε... και αλλου εφτασε. Στην αρχη ήταν ο αντικαταστατης του mpeg2. Ενώ στην αρχη επροκειτο για συγκεκριμενο format (όπως το mpeg2) μετά εγινε container, με κυριους συμπιεστες το amr (για τον ηχο) και το h.264 (για το video). Χρησιμοποιειται κυριως στα κινητά, με τους πραπάνω συμπιεστες και ειναι πρακτικά ιδιο με το 3gpp. Αλλή μια χρηση ειναι για τη διαθεση αρχειων μουσικής μεσω internet (podcasting) η για τη διαθεση προστατευμενων αρχειων.